Afwijken van Bestemmingsplan, kan dat?

Door Bob van der Veldt
afwijken van bestemmingsplan

Kunnen ondernemingen op het bedrijfsterrein afwijken van een bestemmingsplan? Ja, het ruimtelijke ordeningsrecht – nu omgevingsrecht geheten – biedt daartoe mogelijkheden.

Met het omgevingsrecht wordt door de overheid (Gemeente, Provincie en het Rijk) bepaald welke bedrijfsactiviteiten u op uw bedrijfsperceel mag verrichten en welke gebouwen u voor deze bedrijfsactiviteiten op u perceel mag bouwen. Een van de belangrijkste middelen die de overheid hiervoor heeft is het zogeheten “bestemmingsplan”. Het bestemmingsplan bestaat uit “planregels” die een beschrijving bevatten van de bestemming, een “verbeelding” (de plankaart) en een “toelichting”.

> Lees ook: De complete ontwikkelgids voor de kleine projectontwikkelaar

Afwijken van het bestemmingsplan

Meestal wilt u uw bedrijfsperceel net iets anders gebruiken of bebouwen dan het bestemmingsplan toelaat. Is dat mogelijk? Ja, op basis van het omgevingsrecht is soms toch meer mogelijk op uw bedrijfsperceel dan uit het bestemmingsplan blijkt!

Het is in een aantal gevallen mogelijk om op basis van het Besluit omgevingsrecht vergunningvrij af te wijken van het bestemmingsplan. Zo is het bijvoorbeeld voor agrarische bedrijven mogelijk om op het achtererf een voeder- of mestsilo te bouwen of een ander bouwwerk dat dan niet hoger mag zijn dan twee meter.

Besluit omgevingsrecht

Voor bijvoorbeeld projectontwikkelaars en vastgoedeigenaren is het belangrijk om te weten dat het op basis van het Besluit omgevingsrecht ook mogelijk gaat worden leegstaande (kantoor)gebouwen al dan niet tijdelijk te bewonen. Hierdoor hebt u als ondernemer een instrument in handen om leegstand van uw vastgoed en kantoren tegen te gaan!

Maar het is ook mogelijk op basis van het omgevingsrecht om een ontheffing van het bestemmingsplan aan te vragen.

Van belang is wel om tijdig uw mogelijkheden te onderzoeken om af te wijken van het bestemmingsplan en er op een juiste wijze gebruik van te maken. Het is namelijk wel van belang om u aan de regels te houden.

Pas op voor handhaving overheid

Doet u dat niet, dan gaat de overheid in principe over tot handhaving van de regels. Men heeft daarvoor een scala van middelen. Een last onder dwangsom of zelfs een bestuurlijke boete. Maar ook bestuursdwang waarbij de overheid de overtreding op uw kosten zelf ongedaan maakt.

Kortom, vergaande maatregelen die financieel en feitelijk diep kunnen ingrijpen in uw bedrijfsvoering en zelfs kunnen leiden tot het geheel of tijdelijk sluiten van uw onderneming.

Tijdig bezwaar maken

Komt u met uw onderneming onverhoopt terecht in een handhavingstraject, dan is het zaak dat er een zienswijze wordt ingediend en tijdig bezwaar wordt gemaakt bij de overheid. Wordt dit laatste bijvoorbeeld niet tijdig gedaan, dan kunt u ook niet meer in beroep gaan bij de rechter.

Voorzichtigheid is geboden en tijdig en goed advies is van groot belang.

Over de auteur

Bob van der Veldt is advocaat bij RWV Advocaten en gespecialiseerd in het agrarisch recht en in het oplossen van geschillen met de overheid.